Skuteczne metody, przykłady i strategie nauki

Jak zapamiętać nieregularne czasowniki w języku angielskim. Zapamiętywanie nieregularnych czasowników w języku angielskim to jedno z największych wyzwań dla uczniów na każdym poziomie – od początkujących po zaawansowanych. W przeciwieństwie do języka polskiego, angielski posiada setki czasowników, które nie tworzą form przeszłych według stałych reguł. Dlatego właśnie nie wystarczy nauczyć się końcówki „-ed” – trzeba zapamiętać każdą formę z osobna.
W tym artykule przygotowaliśmy kompletny przewodnik, który pokaże Ci jak zapamiętać nieregularne czasowniki szybko, skutecznie i na długo, bez mechanicznego wkuwania.

---

1. Dlaczego nieregularne czasowniki sprawiają tyle trudności?

Czasowniki nieregularne w języku angielskim (ang. irregular verbs) nie podlegają jednej zasadzie gramatycznej.
Zamiast dodania końcówki -ed, jak w przypadku „work → worked”, musisz zapamiętać trzy różne formy:

• base form (bezokolicznik) – go
• past simple (czas przeszły) – went
• past participle (imiesłów bierny) – gone

Takich zestawów jest ponad 200, a niektóre z nich zmieniają się całkowicie (np. go–went–gone), inne tylko nieznacznie (build–built–built), a część pozostaje identyczna (cut–cut–cut).

Nie ma więc jednej reguły – dlatego mózg potrzebuje systemu skojarzeń, aby zapamiętać te słowa trwale.

---

2. Zasada numer jeden: ucz się grupami, nie alfabetycznie

Jak zapamiętać nieregularne czasowniki w języku angielskim. Jednym z najczęstszych błędów uczniów jest uczenie się listy czasowników alfabetycznie – od arise do write. To pozbawione sensu, bo mózg nie zapamiętuje liter, tylko znaczenia i schematy.
Dlatego o wiele skuteczniejsze jest dzielenie czasowników na grupy logiczne i fonetyczne.

Przykład grupowania według podobieństwa:

Grupa	Base form	Past Simple	Past Participle
1. Wszystkie trzy formy takie same	cut	cut	cut
	put	put	put
	let	let	let
2. Dwie ostatnie formy takie same	keep	kept	kept
	sleep	slept	slept
	feel	felt	felt
3. Wszystkie formy różne	go	went	gone
	see	saw	seen
	take	took	taken

Grupowanie pozwala mózgowi tworzyć wzorce, które łatwiej się utrwalają niż przypadkowe zbiory słów.

---

3. Wykorzystaj moc rytmu i rymu

Badania neuropsychologiczne dowodzą, że rytmy i rymy aktywują pamięć muzyczną, a ta jest silniejsza od pamięci semantycznej. Dlatego dzieci tak dobrze zapamiętują piosenki, a dorośli – refreny.

Spróbuj stworzyć własne rymowanki lub rytmiczne ciągi:

Drink – drank – drunk, I’ve never been so sunk.
Sing – sang – sung, the song is on my tongue.

Albo po prostu powtarzaj głośno grupy z podobnym brzmieniem, np.:
begin–began–begun, ring–rang–rung, sing–sang–sung.

To metoda fonetyczno–muzyczna, która naprawdę działa – szczególnie, jeśli mówisz na głos i używasz gestów.

---

4. Ucz się poprzez historie i emocje

Ludzki mózg nie zapamiętuje słów – zapamiętuje kontekst.
Dlatego sucha lista nie ma sensu. Stwórz mini-historie z czasownikami, które chcesz zapamiętać.

Przykład:

Yesterday I went to the beach, saw a dolphin and took a photo.

Takie zdanie zawiera trzy nieregularne czasowniki i tworzy logiczną, emocjonalną całość.
Jeśli dołączysz do tego obraz (np. zdjęcie plaży), zapamiętasz je jeszcze szybciej.

---

5. Technika wizualna – mapa myśli i kolory

Kolory są potężnym narzędziem pamięci.
Spróbuj stworzyć mapę myśli (mind map) z podziałem na kolory:

• zielony – czasowniki, które nie zmieniają formy
• żółty – czasowniki, które mają podobne brzmienie
• czerwony – te najtrudniejsze i nieregularne

Wizualna struktura sprawia, że słowa stają się „namacalne”.
To znacznie skuteczniejsze niż czarno-biała lista w zeszycie.

---

6. Fiszki – ale w inteligentny sposób

Fiszki (tradycyjne lub elektroniczne, np. Anki, Quizlet) to klasyka.
Ale większość uczniów popełnia błąd: uczy się z jednej strony kartki.
Zamiast tego:

• twórz pełne zdania, nie pojedyncze słowa,
• dodawaj zdjęcia i kontekst emocjonalny,
• mieszaj języki (PL–EN, EN–PL),
• powtarzaj w systemie spaced repetition – coraz rzadziej, ale regularnie.

System powtórek rozłożonych w czasie to naukowy sposób na utrwalenie pamięci długotrwałej.

---

7. Gry i skojarzenia – ucz się jak dziecko

Nauka nie musi być nudna.
W Centrum Językowym Moose w Rzymie i w Polsce uczymy dorosłych metodami aktywizującymi pamięć – poprzez ruch, zabawę i kontekst.

Przykłady skutecznych technik:

• „Memory game” – dopasuj formy czasownika.
• „Verb domino” – łącz pary go–went–gone.
• „Verb charades” – odgrywaj czynności: eat, run, swim.

Mózg lepiej zapamiętuje, kiedy ciało i emocje są zaangażowane – dlatego to właśnie dzieci uczą się języka naturalnie.

---

8. Ucz się najpierw tych, których naprawdę używasz

Nie potrzebujesz 300 czasowników. W codziennym języku wystarczy około 50–60 najczęstszych.
Skup się na tych, które rzeczywiście pojawiają się w życiu codziennym:

go, come, get, have, make, do, say, see, take, give, eat, drink, know, find, think, feel.

Dopiero potem dodawaj kolejne.
To metoda priorytetowa (frequency-based learning) – zapamiętujesz to, co najpotrzebniejsze.

---

9. Powtarzaj w kontekście – nie w izolacji

Największy błąd to powtarzanie: go–went–gone, go–went–gone…
Zamiast tego:

• twórz zdania,
• łącz formy z czasami gramatycznymi,
• powtarzaj w dialogach.

Przykład:

I go to work every day.
I went to work yesterday.
I’ve gone to work already.

Trzy formy, jeden kontekst – to realna nauka komunikacji, nie wkuwanie.

---

10. Ucz się z nauczycielem, który rozumie, jak działa pamięć

Warto korzystać z profesjonalnych kursów, które łączą język z psychologią nauki.
W szkole Moose nauczyciele korzystają z autorskiej metody LRP & Use with Ease, stworzonej przez Marka Łosia.
Łączy ona:

• logiczne powtarzanie,
• rytm i emocje,
• naturalne użycie języka.

Dzięki temu uczniowie zapamiętują nie tylko czasowniki, ale całe schematy językowe, które od razu wykorzystują w praktyce.

---

11. Regularność – klucz do sukcesu

Nie ma drogi na skróty.
Lepiej uczyć się 10 minut dziennie przez 3 tygodnie niż 3 godziny raz w miesiącu.
Pamięć działa jak mięsień – potrzebuje ruchu i powtarzalności.

Ustal rutynę:

• codziennie 5 czasowników,
• powtórka poprzednich,
• raz w tygodniu quiz.

Po miesiącu opanujesz 100 najważniejszych czasowników – bez stresu i bez nudy.

---

12. Bonus: lista 30 najczęściej używanych nieregularnych czasowników

Base form	Past Simple	Past Participle	Znaczenie
be	was/were	been	być
become	became	become	stać się
begin	began	begun	zaczynać
break	broke	broken	łamać
bring	brought	brought	przynieść
buy	bought	bought	kupić
come	came	come	przyjść
do	did	done	robić
drink	drank	drunk	pić
eat	ate	eaten	jeść
find	found	found	znaleźć
get	got	got	dostać
give	gave	given	dać
go	went	gone	iść
have	had	had	mieć
know	knew	known	wiedzieć
make	made	made	robić
read	read	read	czytać
see	saw	seen	widzieć
take	took	taken	brać
think	thought	thought	myśleć
write	wrote	written	pisać

Zacznij właśnie od tej listy. To 90% tego, czego naprawdę potrzebujesz w praktycznej komunikacji.

---

Podsumowanie. Jak zapamiętać nieregularne czasowniki w języku angielskim

Zapamiętywanie nieregularnych czasowników nie musi być męką.
Wystarczy zrozumieć, jak działa pamięć i zastosować:

1. Grupowanie zamiast alfabetyzacji,
2. Rytm i rym,
3. Historie i emocje,
4. Kolory i obrazy,
5. System powtórek rozłożonych w czasie,
6. Codzienną, krótką praktykę.

Właśnie tak uczymy w Moose – Centrum Języków Obcych, gdzie nauka angielskiego to nie wkuwanie, lecz świadome, nowoczesne przyswajanie języka.

---

O autorze: Marek Łoś

Marek Łoś, znany również jako Marek Los lub Marek Waldemar Los — prawnik, nauczyciel języków obcych i przedsiębiorca międzynarodowy. Współzałożyciel Moose.pl, Moose.it, Moose.de, MooseCasaItalia.com, Moose.net.br, ApartamentoBrasil.com oraz Polecanekorepetycje.pl. Prowadzi kanały TikTok i YouTube @apartamentobrasil.